ไอพีดี (IPD) คืออะไร อันตรายหากไม่ป้องกัน

โรคไอพีดี (IPD) คืออะไร?

โรคไอพีดี (IPD) คือโรคติดเชื้อชนิดลุกลามที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียนิวโมคอคคัส (Streptococcus pneumoniae) ซึ่งแพร่กระจายผ่านละอองน้ำลาย น้ำมูก และเสมหะ เชื้อนี้สามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือด เยื่อหุ้มสมองอักเสบ หรือปอดอักเสบรุนแรง โดยเฉพาะในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ปี ซึ่งอาจทำให้พิการหรือเสียชีวิตได้

ผู้ที่มีร่างกายแข็งแรงมักไม่แสดงอาการ แต่ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ป่วยโรคเรื้อรัง จะมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคร้ายแรง อาทิ ปอดอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และการติดเชื้อในกระแสเลือด

อาการจากโรคไอพีดี (IPD)

อาการของการติดเชื้อนิวโมคอคคัสในแต่ละบุคคลอาจแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับอวัยวะที่เกิดการติดเชื้อ อาทิ

• ปอดอักเสบ: มีอาการไอ มีไข้ หรือหายใจลำบาก
• เยื่อหุ้มสมองอักเสบ: มีไข้สูง ปวดศีรษะรุนแรง คลื่นไส้ อาเจียน คอแข็ง และในเด็กอาจมีอาการงอแง ซึม ชัก ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตอย่างรวดเร็ว
• การติดเชื้อในกระแสเลือด: มีไข้สูง หายใจเร็ว หัวใจเต้นเร็ว หรืออาจนำไปสู่ภาวะช็อกและเสียชีวิต

นอกจากนี้ เชื้อนิวโมคอคคัสยังอาจทำให้เกิดโรคอื่น ๆ เช่น โรคไซนัสอักเสบ หรือโรคหูชั้นกลางอักเสบ

การรักษาโรคไอพีดี (IPD)

การติดเชื้อนิวโมคอคคัสนั้น สามารถรักษาได้โดยการให้ยาปฏิชีวนะ อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน พบว่ามีบางสายพันธุ์ของเชื้อนิวโมคอคคัสที่มีความต้านทานต่อยาปฏิชีวนะ ซึ่งส่งผลให้การรักษามีความซับซ้อนมากขึ้น และอาจจำเป็นต้องใช้ยาปฏิชีวนะที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น

ผู้ที่เสี่ยงต่อโรคไอพีดี (IPD)

สำหรับคนส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อแบคทีเรียนิวโมคอคคัส การติดเชื้อมักไม่รุนแรง แต่กลุ่มเสี่ยงบางกลุ่มอาจเกิดการติดเชื้อที่รุนแรงหรือลุกลามได้ ซึ่งอาจนำไปสู่การเป็นโรคไอพีดีสูงกว่าปกติ

กลุ่มเสี่ยงที่ควรระวังได้แก่:

• เด็กเล็กอายุต่ำกว่า 2 ปี
• เด็กที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีการสูบบุหรี่มาก
• เด็กที่ไม่ได้รับนมแม่
• ผู้ที่มีโรคประจำตัวต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคไต หรือเบาหวาน
• ผู้ใหญ่อายุมากกว่า 65 ปี
• ผู้ที่มีน้ำไขสันหลังรั่วจากความพิการแต่กำเนิด
• ผู้ที่เคยมีประวัติติดเชื้อในหูหรือมีอุปกรณ์ฝังหู (Cochlear Implant)

ดังนั้น กลุ่มเสี่ยงเหล่านี้จึงควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันและรักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย

นิวโมคอคคัสที่อาจนำไปสู่ปัญหาร้ายแรง

การป้องกันโรคไอพีดี (IPD)

• หลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่แออัดแน่นหนาโดยไม่จำเป็น เพื่อลดความเสี่ยงในการสัมผัสกับเชื้อโรค
• ฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อ รวมถึงสายพันธุ์ที่ดื้อยา
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย และสวมหน้ากากอนามัยอย่างถูกต้องเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมเสี่ยง
• รักษาสุขอนามัยส่วนบุคคล เช่น การล้างมือบ่อยๆ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค
• รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ และเลี้ยงทารกด้วยนมแม่ เพื่อเสริมสร้างภูมิต้านทานในร่างกาย

ฉีดวัคซีนไอพีดี (IPD) ป้องกันโรคปอดอักเสบสำหรับเด็กอายุ 2 เดือนขึ้นไป

ในฐานะผู้ปกครอง เราทุกคนต้องการให้ลูกน้อยของเรามีสุขภาพแข็งแรง ดังนั้น การฉีดวัคซีนไอพีดีจึงเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับลูกน้อย

วัคซีนไอพีดีสามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 2 เดือนขึ้นไป โดยแนะนำให้ฉีดในเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปีหรือผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เนื่องจากเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อนิวโมคอคคัส ซึ่งอาจนำไปสู่อาการที่รุนแรงได้ การฉีดวัคซีนไอพีดีไม่เพียงแต่ช่วยป้องกันการติดเชื้อและลดความรุนแรงของโรค แต่ยังช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกายอีกด้วย

วัคซีนไอพีดี (IPD) สร้างภูมิคุ้มกันโรค

การสร้างภูมิคุ้มกันโรคไอพีดีในเด็กเล็กสามารถทำได้ดีที่สุดโดยการฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส ซึ่งปัจจุบันมีวัคซีนที่ใช้ในการป้องกันโรคนี้ 3 ชนิด ได้แก่:

• วัคซีนชนิด 10 สายพันธุ์ (PCV10): ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 10 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F และ 23F
• วัคซีนชนิด 13 สายพันธุ์ (PCV13): ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 13 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F และ 23F โดยครอบคลุมเชื้อสายพันธุ์ 9V

วัคซีนชนิด 15 สายพันธุ์ (PCV15)

: ป้องกันเชื้อนิวโมคอคคัส 15 สายพันธุ์ ได้แก่ 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 22F, 23F และ 33F